Kiểm định lò hơi hay kiểm định kỹ thuật an toàn lò hơi là quá trình đánh giá sự phù hợp tình trạng kỹ thuật an toàn của thiết bị với các tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành nhằm đảm bảo an toàn khi sử dụng thiết bị.
Tại sao phải kiểm định lò hơi
- Kiểm định an toàn nồi hơi nhằm có các lợi ích sau:
- Đảm bảo an toàn cho người vận hành lò hơi
- Tăng năng suất lao động do thời gian làm việc của thiết bị không bị gián đoạn
- Giảm các chi phí bồi thường do tai nạn lao động gây ra
- Là bằng chứng pháp lý cần thiết cung cấp cho các đơn vị bảo hiểm cũng như khách hàng.
- Tuân thủ các quy định của pháp luật trong việc sử dụng thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động.
Kiểm định lò hơi điện được thực hiện ở đâu
Toàn bộ quá trình kiểm định lò hơi được thực hiện tại nơi sử dụng. Tuy nhiên, có một vài trường hợp cụ thể công tác kiểm định được thực hiện trước khi được lắp đặt. Đó là:
- Kiểm định từng phần hoặc toàn bộ thiết bị trước khi xuất xưởng
- Kiểm định chất lượng nồi hơi trước khi nhập khẩu, xuất khẩu
Các tiêu chuẩn, quy chuẩn áp dụng trong kiểm định nồi hơi, lò hơi
Tiêu chuẩn, quy chuẩn được sử dụng trong quá trình kiểm định an toàn lò hơi phải được cơ quan chức năng nước sở tại cho phép.
- QCVN 01:2008/BLĐTBXH: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động nồi hơi và bình chịu áp lực
- QTKĐ 01:2016/BLĐTBXH: Quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn nồi hơi và nồi đun nước nóng có nhiệt độ môi chất trên 115 0C
- TCVN 7704: 2007: Nồi hơi – Yêu cầu kỹ thuật an toàn về thiết kế, kết cấu, chế tạo, lắp đặt, sử dụng và sửa chữa
- TCVN 6413:1998 (ISO 5730:1992): Nồi hơi cố định ống lò ống lửa cấu tạo hàn (trừ nồi hơi ống nước)
- TCVN 6008:2010: Thiết bị áp lực – Mối hàn yêu cầu kỹ thuật và phương pháp kiểm tra
Có thể đánh giá chất lượng theo tiêu chuẩn của nước ngoài nhưng không được thấp hơn mức quy định trong nước.
Các bước kiểm định an toàn lò hơi, nồi hơi
Quá trình kiểm định an toàn lò hơi được thực hiện qua các bước cơ bản sau:
- Kiểm tra hồ sơ kỹ thuật, nhật ký vận hành, bảo trì và sửa chữa
- Hồ sơ xuất xưởng để ghi nhận các thông tin ban đầu về thiết bị mà nhà sản xuất đã công bố
- Kiểm tra nhật ký vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa nồi hơi
- Kiểm tra kỹ thuật bên ngoài, bên trong nồi hơi
- Xem xét các khuyết tật ăn mòn trên bề mặt kim loại, các biến dạng hình học do biến đổi nhiệt hoặc cơ khí.
- Kiểm tra tình trạng kỹ thuật của lớp bọc bảo ôn, cách nhiệt
- Kiểm tra hệ thống nước cấp, thoát nước của nồi hơi. Hệ thống khói thải
- Kiểm tra khuyết tật trên kim loại cơ bản và mối hàn bằng phương pháp không phá hủy (NDT)
- Thử nghiệm áp suất
Chỉ thử nghiệm áp suất khi các bước kiểm tra trên có kết quả đạt yêu cầu. Thời hạn thử không quá 6 năm/1 lần.
- Kiểm tra các cơ cấu an toàn, thiết bị bảo vệ, đo kiểm
Các cơ cấu bảo vệ an toàn, các thiết bị đo lường gắn trên nồi hơi phải được tháo ra và kiểm định khi kiểm định nồi hơi:
- Kiểm định van an toàn
- Áp kế
- Thiết bị đo mức
- Rơ le nhiệt độ, áp suất
- Hệ thống nối đất, cách điện vỏ thiết bị
- Kiểm tra vận hành lò hơi
Chỉ thực hiện khi các bước kiểm tra trên được coi là đạt yêu cầu. Kết nối các thiết bị phụ trợ, các cơ cấu an toàn… tiến hành chạy thử ở áp suất làm việc cho phép.
Thời gian kiểm định lò hơi, nồi hơi
Việc kiểm định kỹ thuật an toàn lò hơi (nồi hơi) được thực hiện khi:
- Kiểm định lần đầu sau khi lắp đặt, trước khi đưa vào sử dụng
- Kiểm định định kỳ trong quá trình sử dụng. Thông thường chu kỳ kiểm định an toàn nồi hơi là 2 năm/lần.
- Chế độ kiểm định bất thường là chế độ kiểm định được tiến hành khi có yêu cầu của cơ quan chức năng, đơn vị sử dụng. Khi có thay đổi về vị trí lắp đặt hoặc sau khi thay thế, sửa chữa. Lò hơi có thời gian ngưng sử dụng trên 12 tháng.
Ngoài ra, lò hơi có thể được kiểm định trong các trường hợp sau:
- Kiểm định lò hơi trước khi xuất xưởng
- Kiểm định lò hơi xuất khẩu, nhập khẩu
Tổ chức, cá nhân nào được phép kiểm định an toàn lò hơi
Ở Việt nam, lĩnh vực kiểm định kỹ thuật an toàn lò hơi là hoạt động kinh doanh có điều kiện. Do đó, chỉ có các tổ chức và cá nhân được cơ quan có thẩm quyền cấp phép mới có đủ điều kiện để thực hiện công việc này.
Ngoài các quy định về mặt pháp lý. Việc kiểm định sẽ có kết quả tin cậy, khách quan, chính xác phụ thuộc rất nhiều vào kinh nghiệm của kiểm định viên cũng như các thiết bị, máy móc được sử dụng trong quá trình kiểm tra.
Chi phí kiểm định lò hơi
Chi phí kiểm định lò hơi, nồi hơi đun điện được Nhà nước quy định mức giá tối thiểu tại thông tư số 41/TT/2016/BLĐTBXH dựa trên công suất sinh hơi mà đơn vị chế tạo đã công bố.
Tuy nhiên, tùy vào từng trường hợp cụ thể mà chi phí kiểm định nồi hơi có thay đổi.